Από τη Sandra Franrenet
«Μη δείχνεις το βρακάκι σου σε όλο τον κόσμο», «βάζε το χέρι μπροστά στο στόμα σου, όταν βήχεις», «μην αφήνεις την πόρτα της τουαλέτας ανοιχτή»… Θα έπρεπε να αποτελεί μέρος της εκπαίδευσης των παιδιών η έννοια της ντροπής; Ειδικοί απαντούν σε ένα ερώτημα που βασανίζει πολλούς γονείς.
Μπορεί μέχρι πριν λίγο καιρό να πλένατε με τρυφερότητα το παχουλό κορμάκι του και να σας άρεσε να γεμίζετε φιλιά τη φουσκωτή κοιλίτσα του· μια μέρα όμως χρειάστηκε να παραδεχτείτε το προφανές: ο μικρούλης σας μεγάλωσε και μια κάποια απόσταση μπήκε ανάμεσά σας. «Μου άρεσε πολύ να κάνω μπάνιο με την κόρη μου όταν ήταν μικρή, αλλά τώρα πια αρνούμαι να συναινέσω σε κάτι τέτοιο», μας εκμυστηρεύεται η μαμά της Έλενας, 9 ετών.
Και αυτή είναι μία απόφαση που εγκρίνει ο Marcel Rufo, παιδοψυχίατρος: « Η αίσθηση της ντροπής είναι μία ένδειξη προχωρημένης ανάπτυξης στα παιδιά, η οποία περνάει από πολλά στάδια. Είναι απαραίτητο να αποστασιοποιηθούμε για να το βοηθήσουμε να μεγαλώσει και να αναλάβει το σώμα του», εξηγεί ο παιδοψυχίατρος. «Επιπλέον, αυτό αποτελεί ένα πρώτο μάθημα για τη σωστή απόσταση που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα σε έναν γονιό και το παιδί του», συμπληρώνει η ψυχαναλύτρια Lyliane Nemet-Pier. Άρα, αντίθετα με ό,τι αφορά την υγιεινή, δεν πρόκειται για καθεαυτό δίδαγμα, αλλά μάλλον για μια φυσική διαδικασία που βασίζεται σε έναν ορισμένο μιμητισμό, υπό την προϋπόθεση, βέβαια, η συμπεριφορά που υιοθετείται να είναι η «σωστή».
«Ντροπή δε σημαίνει σεμνοτυφία»
Το ότι δε συστήνουμε να περιφέρεται κάποιος ολόγυμνος δε σημαίνει ότι θα πρέπει να βγαίνει από το μπάνιο φορώντας ζιβάγκο, από φόβο μήπως προκαλέσει τραύμα στα παιδιά του. «Ντροπή δε σημαίνει σεμνοτυφία», ξεκαθαρίζει η ειδικός Nemet-Pier. Και συνεχίζει καθησυχάζοντας τους γονείς που τους έχουν ήδη «πιάσει» ολόγυμνους τα παιδιά τους: «Αν συμβαίνει σπάνια, τότε δεν είναι κάτι τραγικό! Το πρόβλημα αρχίζει όταν οι γονείς περιφέρουν συστηματικά τη γύμνια τους, όταν αυτή η συνήθεια επαναλαμβάνεται και διαρκεί σε μάκρος χρόνου. Όσο περισσότερο μεγαλώνει το παιδί, τόσο λιγότερο θα έπρεπε να αναγκάζεται να βλέπει γυμνούς τους γονείς του», εξηγεί. Και η Καρολίνα υπερθεματίζει πάνω σε αυτό: «Προς το παρόν, τα παιδιά μου είναι ακόμα πολύ μικρά. Έτσι, αφήνω ανοιχτή την πόρτα της τουαλέτας όταν κάνω ντους, έτσι ώστε, αν χρειαστούν κάτι, να μπορέσουν να μπουν. Σε μερικά χρόνια θα τους εξηγήσω ότι δεν μπορούν να μπαίνουν όποτε θέλουν στην τουαλέτα όταν είναι μέσα ο μπαμπάς ή η μαμά».
___________________________________________________________
Τα παιδιά δε θεωρούν αφύσικο το να επιδεικνύουν τη γύμνια τους
___________________________________________________________
Παρόλα αυτά, με τον ίδιο τρόπο που οι γονείς καλούνται να δείξουν συστολή, στους ίδιους έγκειται πάλι το να συγκρατούν τις παρορμήσεις των παιδιών τους, όπως εξηγεί ο μπαμπάς της Μίνας, 3,5 ετών: «Της κόρης μου της αρέσει πολύ να κυκλοφορεί γυμνή μέσα στο σπίτι. Παρότι αυτό καθεαυτό δε μας ενοχλεί, της ζητάμε να ντύνεται». Κάτι που αποδεικνύεται πιο σύνθετο απ’ όσο φαίνεται, μιας και ο τριαντάχρονος πατέρας της δε θέλει σε καμιά περίπτωση το παιδί του να ταυτίσει την έννοια της γύμνιας με κάτι ανήθικο και ντροπιαστικό. «Τα παιδιά δε θεωρούν αφύσικο το να επιδεικνύουν τη γύμνια τους. Ωστόσο οι άνθρωποι που είναι γύρω τους θα πρέπει να τους εξηγούν ότι το σώμα τους ανήκει μόνο στα ίδια και ότι δεν πρέπει να το δείχνουν», αναφέρει ο Marcel Rufo. Αυτό είναι ένα πρώτο προστατευτικό μέσο κατά της παιδοφιλίας, που όμως δε θα πρέπει να έχει καμιά ηθικολογική απόχρωση, ακόμα και όταν το παιδί ξεπερνάει τα όρια. «Όπως όλα τα κοριτσάκια, η Μίνα ανακάλυψε το σώμα της χαϊδεύοντάς το. Χρειάστηκε λοιπόν να μάθει ότι έχει το δικαίωμα να ενδιαφέρεται για το φύλο της, αλλά μόνο όταν είναι μόνη της στο δωμάτιό της», συνεχίζει ο πατέρας της.
Αυτές οι θέσεις βρίσκουν απόλυτα σύμφωνη τη Valérie Cacchia, νηπιοκόμο, παρόλο που δεν της δόθηκαν ποτέ οδηγίες σχετικά με αυτό το θέμα. «Η εκπαίδευσή μας είναι προσανατολισμένη κυρίως στη φροντίδα των παιδιών. Για τα υπόλοιπα, κάνουμε ό,τι θα κάναμε και με τα δικά μας παιδιά. Παρόλα αυτά δεν είναι εύκολο να ασχολείσαι με την υγιεινή κοριτσιών, όταν είσαι μητέρα τριών αγοριών! «Πρέπει να τα σκουπίζεις γρήγορα, χωρίς να χρονοτριβείς, τσάκα τσάκα», αναφέρει αστειευόμενη η Valérie Cacchia, η οποία παραδέχεται ότι πρέπει να καλλιεργείς από αιδημοσύνη μια ορισμένη αυτοσυγκράτηση με ένα ξένο παιδί. Χωρίς να ενισχύουν μια κακώς εννοούμενη σεμνοτυφία, οι ειδικοί από την πλευρά τους συμβουλεύουν τους γονείς να βοηθούν τα παιδιά τους να αυτονομούνται γρήγορα. «Απ’ τη στιγμή που θα είναι ικανά να αναλάβουν κάτι τέτοιο, τα παιδιά πρέπει να μάθουν να πλένονται μόνα τους, ώστε να γνωρίζουν ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τα αγγίζει», επιμένει η Lyliane Nemet-Pier. Εκτός φυσικά αν παίζουν τον γιατρό!
Πηγή: LE FIGARO (Δεκέμβριος 2011)
Μετάφραση: Κυριακή Κάσση
