…που όμως «χτίζεται» μέρα τη μέρα
Περνάμε τη ζωή μας αναζητώντας την ευτυχία – αυτό το αδιόρατο στοιχείο που θα έκανε αρμονική κάθε ζωή, αν μπορούσαμε μόνο να το κατακτήσουμε. Κι όμως, η ευτυχία μπορεί να κερδηθεί, με την προϋπόθεση, βέβαια, να κατανοήσουμε από τι είναι φτιαγμένη. Μόνο αν το γνωρίζουμε θα μπορέσουμε να εστιάσουμε σε αυτό που θα μας κάνει ευτυχισμένους.
Οι μύθοι περί ευτυχίας
Όλοι έχουμε κάποιες σταθερές ιδέες για το τι μας κάνει ευτυχισμένους. Παρ’ όλα αυτά, αυτές οι προσχηματισμένες ιδέες είναι, στην πλειονότητά τους, αβάσιμες. Ας δούμε μερικές:
1. Η ευτυχία αποτελείται από φευγαλέες, αλλά πολύ έντονες, στιγμές
Η ευτυχία είναι μια σχετικά σταθερή κατάσταση. Και αυτό εξηγείται αν αποδεχτούμε την ιδέα ότι [η ευτυχία] συνίσταται ουσιαστικά στη στάση που έχουμε απέναντι στη ζωή και ότι αυτή η στάση αλλάζει ελάχιστα (εκτός από την περίπτωση που προσπαθούμε πολύ να διώξουμε αρνητικές σκέψεις).
2. Όσο πιο πλούσιος είναι κανείς, τόσο πιο ευτυχισμένος είναι
Δεν μπορούμε να αγοράσουμε την ευτυχία. Έχοντας περάσει ένα κάποιο επίπεδο οικονομικής άνεσης, τα επιπλέον χρήματα δε μας κάνουν απαραίτητα και πιο ευτυχισμένους. Αν η οικονομική ασφάλεια είναι σημαντική για το ευ ζην μας, είναι εντούτοις λιγότερο σημαντική από την ικανότητά μας να διατηρούμε ικανοποιητικές σχέσεις με τους άλλους. Η ευτυχία δεν είναι θέμα υλικών αποκτημάτων, αλλά έχει να κάνει με το πόσο καλά τα έχω με τον εαυτό μου και με όσους με περιβάλλουν.
3. Για να είμαστε ευτυχισμένοι, η ζωή μας πρέπει να είναι τέλεια
Το όνειρο μιας τέλειας, παραμυθένιας ζωής, μπορεί να μας εμποδίσει να γευτούμε τις απολαύσεις που μας προσφέρονται. Συχνά δυσκολευόμαστε να αντλήσουμε ικανοποίηση από όσα έχουμε. Ονειρευόμαστε αυτό που δεν έχουμε, αλλά που θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε. Έλα όμως που η επιθυμία του απόλυτου μάς καταστρέφει συχνά τη χαρά που, μέσα στην ατέλειά της, η ζωή μάς επιφυλάσσει. Ας είμαστε ρεαλιστές. Τέλεια και μόνιμη ευτυχία δεν υπάρχει. Δεν μπορεί να υπάρξει ζωή χωρίς πόνο, απογοητεύσεις, θλίψη. Αυτό όμως είναι που μας δίνει δύναμη και τονίζει τις χαρές και τις ευτυχισμένες στιγμές μας. Για να μεγαλώσει η ευτυχία μέσα μας, θα πρέπει να αντισταθεί στις εξωτερικές επιθέσεις. Θα πρέπει να γίνει νοοτροπία, μια κινητήρια δύναμη που να μας επιτρέπει να ξεπερνάμε την ήττα και τον πόνο. Μαθαίνω να εκτιμώ τη ζωή σημαίνει αποδέχομαι ότι δεν μπορεί κάθε στιγμή να είναι τέλεια.
4. Δεν μπορούμε να πιέζουμε τον εαυτό μας να είναι ευτυχισμένος. Η ευτυχία είναι θέμα τύχης: απλά, συμβαίνει.
Αν πιστεύουμε κάτι τέτοιο, τότε καταλήγουμε να είμαστε παθητικοί και να μην κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να εξελιχθούμε και να είμαστε πιο ευτυχισμένοι. Όντως, το μείζον εμπόδιο στην απόκτηση της ευτυχίας είναι πολύ συχνά η πεποίθηση ότι δεν την αξίζουμε. Αν, βαθιά μέσα μας, πιστεύουμε ότι δεν αξίζουμε ή ότι είμαστε ανίκανοι να επιτύχουμε το παραμικρό, θα μας είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιδιώξουμε το καλό μας. Αντίθετα, αν προσδοκάμε να ζήσουμε ευτυχισμένη ζωή, θα έχουμε πολύ περισσότερες πιθανότητες να το πετύχουμε. Για να τα καταφέρουμε, θα πρέπει να ξεπερνάμε τους φόβους μας, να μην υπεκφεύγουμε και να αξιοποιούμε όλες τις ευκαιρίες, προκειμένου να επωφελούμαστε από τη ζωή στο έπακρο.
Η ευτυχία: ένα ζήτημα στάσης απέναντι στη ζωή
Οι άνθρωποι που φαίνεται να είναι πιο ευτυχισμένοι είναι όσοι κάνουν μια δυναμική ζωή. Αναλαμβάνουν δεσμεύσεις, είναι πιο δραστήριοι, δεν αναρωτιούνται αν έχουν το δικαίωμα να βρίσκονται εκεί που βρίσκονται ή να κάνουν ό,τι κάνουν. Αυτοί οι άνθρωποι αρπάζουν κάθε ευχάριστη ευκαιρία που τους παρουσιάζεται. Προφανώς και έχουν μια καλή αυτοεικόνα και μεγάλη αυτοπεποίθηση. Πράγματι, ένδειξη μιας πλήρους ζωής είναι και το πόσο ικανοποιημένοι είμαστε περισσότερο με τον εαυτό μας, παρά με τις οικογενειακές μας καταβολές, τις φιλικές μας σχέσεις ή την οικονομική μας επιφάνεια.
Η ευτυχία που όλοι μας αναζητούμε εξαρτάται πιο πολύ από μια νοοτροπία, μια εσωτερική στάση ζωής, απ’ ό,τι από εξωτερικούς παράγοντες. Πράγματι, το να είμαστε ευτυχισμένοι, είναι επιλογή που όλοι μας μπορούμε να κάνουμε κάποια μέρα στη ζωή μας. Άπαξ και πάρουμε μια τέτοια απόφαση, μόνο από εμάς εξαρτάται πώς θα τη διαχειριστούμε.
Η… εκμάθηση της ευτυχίας
Οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι ευτυχισμένοι άνθρωποι έχουν αυτοεκτίμηση και το αίσθημα ότι οι ίδιοι ελέγχουν τη ζωή τους· έχουν αυτογνωσία, συνείδηση της αξίας τους και μια ξεκάθαρη άποψη για το τι ακριβώς αναζητούν. Αλλά πώς μαθαίνει κανείς να είναι ευτυχισμένος; Ή μάλλον, πώς αποκτάμε την ψυχική ευεξία που μας καθιστά ικανούς να «πειραματιστούμε» με την ευτυχία; Η ευτυχία είναι θέμα υπευθυνότητας. Πρέπει πρώτα να πιστέψουμε σε αυτήν, αλλιώς δεν υπάρχει περίπτωση να δημιουργήσουμε εκείνες τις εσωτερικές προϋποθέσεις που θα ευνοήσουν την ευτυχία μας.
Οι σημαντικότερες προϋποθέσεις που μας επιτρέπουν να ενισχύσουμε την ικανότητά μας να είμαστε ευτυχισμένοι είναι οι ακόλουθες:
- Η αυτοεκτίμηση
Η αυτοεκτίμηση είναι μια εσωτερική διεργασία που συνίσταται στο να αναγνωρίζουμε την προσωπική μας αξία, ότι είμαστε δηλ. μοναδικοί και σημαντικοί. Έχει να κάνει με την αυτογνωσία και την αγάπη για τον εαυτό μας, όπως αυτός είναι, με τα θετικά του στοιχεία και με τα όριά του. Αυτοεκτίμηση σημαίνει να με εκτιμώ και να με αποδέχομαι όπως ακριβώς είμαι.
Ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε παίζει καθοριστικό ρόλο στην αυτοεκτίμησή μας. Είμαστε αυτό που σκεφτόμαστε! Αν ο εσωτερικός μας λόγος απέναντι στην ατομική μας αξία είναι αρνητικός (αν θεωρούμε τον εαυτό μας ανίκανο να πετύχει το οτιδήποτε, νιώθουμε υποδεέστεροι των άλλων και αξιολογούμε τον εαυτό μας με βάση το παρελθόν μας και τα σχόλια των άλλων), η αυτοεκτίμησή μας θα είναι αδύναμη… ή ανύπαρκτη.
Το να μάθω να αποδέχομαι τον εαυτό μου, να τον εκτιμώ, να γνωρίζω τις προτιμήσεις του, τις ανάγκες του, τις ικανότητές του και τα όριά του, με βοηθάει να αυξήσω την αυτοεκτίμησή μου. Για να αυξήσω την αυτοεκτίμησή μου, πρέπει να αλλάξω στάση, πρέπει να έχω μια θετική όσο και ρεαλιστική οπτική για τη ζωή και για εμένα τον ίδιο. Να με κακομαθαίνω επίσης! Η απόλαυση είναι πηγή σωματικής, ψυχικής και πνευματικής ευεξίας. Είναι ένα θετικό συναίσθημα, μια αίσθηση ότι είμαστε ολοζώντανοι, ότι αισθανόμαστε καλά με το σώμα μας, με τον εαυτό μας, με το βαθύτερο είναι μας. Με λίγα λόγια, ότι είμαστε ευτυχισμένοι.
- Η δύναμη του επιλέγειν και του πράττειν
Έχουμε τη δύναμη να κατευθύνουμε τη ζωή μας και να ελέγχουμε τη συμπεριφορά μας. Το να έχουν οι πράξεις μας καλή προαίρεση, το να φέρουμε εις πέρας τις προσπάθειές μας, ακόμα και όταν υπάρχουν αντίξοες συνθήκες, όλα αυτά μας κάνουν περήφανους για τον εαυτό μας και αυξάνουν τον αυτοσεβασμό μας. Το να έχουμε πίστη στις ικανότητές μας και την κρίση μας, μας κάνει να αισθανόμαστε ότι κρατάμε τα ηνία της ζωής μας. Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι ξέρουν να θέτουν στόχους και να κάνουν τα πάντα μέχρι να τους εκπληρώσουν. Όταν κάποιος αποφασίζει να αλλάξει σημαντικά πράγματα στη ζωή του όσον αφορά τις σχέσεις του με τους άλλους, τα συναισθήματά του, την αυτοαντίληψή του, θα τα καταφέρει εφόσον κάνει σοβαρή προσπάθεια και οργανώνει τις σημαντικές προσωπικές του αλλαγές. Η δυναμική που αναπτύσσεται είναι απλή: θέλω και κάνω.
Για να ζούμε ευτυχισμένοι, το μυστικό είναι να ανακαλύψουμε τι εξάπτει την περιέργειά μας, τι μας ενθουσιάζει.
Όμως η πραγματοποίηση των ονείρων μας δε γίνεται από μόνη της. Πρέπει να εμπλακούμε προσωπικά. Πολλά συντείνουν σε αυτό: να πιστεύουμε πραγματικά σε αυτό που θέλουμε, στην ικανότητά μας να το κάνουμε να συμβεί και να έχουμε την κατάλληλη γι’ αυτό στρατηγική. Ο δρόμος για την επιτυχία υποδιαιρείται στα εξής 4 στάδια:
- Να ξέρουμε τι θέλουμε: να θέτουμε συγκεκριμένους και ρεαλιστικούς στόχους
- Να αναλαμβάνουμε δράση: να οργανώνουμε και να εκτελούμε το σχέδιό μας
- Να αξιολογούμε τη δράση μας: να αναγνωρίζουμε τις μικρές επιτυχίες που μας οδηγούν στην επίτευξη των στόχων μας και να μαθαίνουμε από τις εμπειρίες μας
- Να δείχνουμε ευελιξία: να έχουμε αρκετή προσαρμοστικότητα ώστε να τροποποιούμε τον τρόπο με τον οποίο ενεργούμε, μέχρι να πετύχουμε αυτό που επιθυμούμε. Αυτοί που πετυχαίνουν, έχουν υπομονή κι επιμονή και δε διστάζουν ν’ αλλάξουν τακτική
- Ικανότητα να δημιουργούμε ικανοποιητικές σχέσεις με τους άλλους
Σύμφωνα με πολλές μελέτες, οι ευτυχισμένοι άνθρωποι παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά συμμετοχής σε κοινωνικές δραστηριότητες, και αυτές οι διαδράσεις προκαλούν σημαντικά συναισθήματα ικανοποίησης, αλληλεγγύης και «ανήκειν», τα οποία συμβάλλουν στη γενική αίσθηση ευτυχίας που έχουν. Η «ανοιχτή» και κοινωνική προσωπικότητα αποτελεί σημαντικό χαρακτηριστικό των ευτυχισμένων ανθρώπων. Έχουν πιο εύκολες και ζεστές σχέσεις με τους άλλους, από τις οποίες και «εισπράττουν» περισσότερη αφοσίωση. Μοιράζονται τις εμπειρίες τους με τους άλλους και έχουν την ικανότητα και να βρίσκουν και να προσφέρουν υποστήριξη.
Έτσι, η ευτυχία μας προσδιορίζεται εν πολλοίς από την ποιότητα των σχέσεων που διατηρούμε με τους άλλους. Η ποιότητα αυτών των σχέσεων μπορεί να αξιολογηθεί από το επίπεδο επικοινωνίας, από την ισότητα των ανταλλαγών και από τον σεβασμό και το συναίσθημα που «διακινείται» στο πλαίσιό τους. Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι οι άνθρωποι με τους οποίους μοιραζόμαστε τη ζωή μας είναι έντιμοι και ότι επιθυμούν ειλικρινά να συμβάλλουν στο ευ ζην μας. Αν μια συναισθηματική ή επαγγελματική σχέση δε μας το προσφέρει αυτό, οφείλουμε στον εαυτό μας να δράσουμε άμεσα, ώστε είτε να την τροποποιήσουμε είτε να την τερματίσουμε.
- Να ζούμε (σ)το παρόν
Αν παρατηρήσουμε ένα παιδί που ζωγραφίζει, ήρεμο και συγκεντρωμένο σε αυτό που κάνει, θα μας κάνει εντύπωση πόσο χαλαρό, ευχαριστημένο και απόλυτα απορροφημένο είναι από αυτή τη δραστηριότητα. Φαίνεται ότι εμείς οι ενήλικες έχουμε χάσει αυτή την ικανότητα να ζούμε τόσο έντονα το παρόν. Δεν έχουμε πια αυτή την πνευματική ηρεμία, αφού μας απασχολεί είτε το παρελθόν είτε το μέλλον, κι έτσι είμαστε ανίκανοι να εκτιμήσουμε αυτό που μας προσφέρεται τη στιγμή που ζούμε. Το να ζούμε (σ)το παρόν -αντί να περνάμε τον χρόνο μας κάνοντας απολογισμό του παρελθόντος ή όνειρα για το μέλλον-, σημαίνει να διευρύνουμε τη συνείδησή μας και όχι να την περιορίζουμε. Όταν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε ακριβώς τι συμβαίνει στο «εδώ και τώρα», χωρίς να επηρεαζόμαστε από το παρελθόν ούτε και να έχουμε προσδοκίες από το μέλλον, όταν μπορούμε να μη βλέπουμε τίποτε άλλο πέρα από τη συγκεκριμένη στιγμή του παρόντος χρόνου, τότε είναι σαν να μην υπάρχουν πια όρια. Κάθε στιγμή, μας προσφέρεται η επιλογή να ζήσουμε πραγματικά, να εμπλουτίσουμε τον εαυτό μας, να αφεθούμε σε αγγίγματα και σε συναισθήματα. Όποιες κι αν είναι οι συνθήκες της ζωής μας, η ευτυχία μας μπορεί να αυξηθεί αν παραμένουμε διαθέσιμοι σε κάθε ευκαιρία που μας δίνεται να χαρούμε. Η ευτυχία είναι παντού: στην ομορφιά ενός λουλουδιού, στη χάρη ενός χαμόγελου, στη χαρά των χαδιών στο πιτσιρίκι μας, στο μυστήριο της κατασκευής μιας φωλιάς… Αυτές οι απλές απολαύσεις μπορούν να δώσουν ευτυχία στη ζωή.
♠ ♠ ♠ ♠ ♠ ♠ ♠ ♠
Η ευτυχία είναι στο χέρι μας. Δε βρίσκεται ούτε στο μέλλον ούτε στο παρελθόν, αλλά μόνο στο παρόν. Ας είμαστε ευτυχισμένοι: ας σταματήσουμε να περιμένουμε ότι η ευτυχία θα μας «συμβεί». Ας εκτιμήσουμε όσα ήδη έχουμε και ας είμαστε δραστήριοι – ας δεχτούμε νέες προκλήσεις, ας εμπλακούμε απόλυτα στις σχέσεις μας με τους άλλους. Αυτό που έχει σημασία είναι να τα έχουμε καλά με τον εαυτό μας. Το να είμαστε ευτυχισμένοι είναι μια απόφαση που όλοι μπορούμε να πάρουμε κάποια στιγμή στη ζωή μας. Από εμάς εξαρτάται να δουλέψουμε πάνω σε αυτό. Αρκεί να είμαστε οι τεχνίτες της ευτυχίας μας! Αρκεί να αναλαμβάνουμε δράση και να ζούμε με πληρότητα κάθε μέρα της ύπαρξής μας.
Καναδική Οργάνωση για την Ψυχική Υγεία
___________________________________________________
Πηγή: (http://www.acsm-ca.qc.ca)
Μετάφραση – Επιμέλεια: Κυριακή Κάσση (Εκπαιδευτικός – Μεταφράστρια)
__________________________________________________________
«Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΒΙΩΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΥΣΟΥΜΕ»
Mahatma Gandhi
ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ!!!
