Το τεστ για την παραλία… Εσείς σε ποιόν ρόλο έχετε παγιδευτεί;

Το να αναρωτιόμαστε σχετικά με τον εαυτό μας συχνά σημαίνει να βλέπουμε με άλλο μάτι τον ρόλο που η οικογένειά μας και οι φίλοι μας μας έχουν δώσει και μέσα στον οποίο παραμένουμε εγκλωβισμένοι επειδή απλά είναι πιο βολικό…
Ανακαλύψτε σε ποιον ρόλο έχετε παγιδευτεί εσείς και πώς να απελευθερωθείτε από αυτόν…

1. Κάποιοι φίλοι ακυρώνουν τελευταία στιγμή ένα ραντεβού σας προβάλλοντας  μια όχι και τόσο πειστική δικαιολογία:

■ Κάνετε σαν να μη συμβαίνει τίποτα και προτείνετε μια άλλη μέρα συνάντησης.
▲ Νιώθετε πληγωμένοι και αναμασάτε το γεγονός για ώρες.
● Τονίζετε με ψυχρότητα το πόσο ανοργάνωτοι και νωχελικοί είναι.
♦ Τους εκφράζετε την αγανάκτησή σας.

2. Με ποιο από τα παρακάτω συμφωνείτε:

■ «Η αδιαφορία είναι μια δοκιμασία.» (Christian Bobin)
▲ «Μόνο το δέντρο που έχει δεχτεί τις επιθέσεις του ανέμου είναι πραγματικά δυνατό.» (Σενέκας)
● «Η έκπληξη είναι η δοκιμασία του αληθινού θάρρους.» (Αριστοτέλης)
♦ «Τα πάντα είναι ή δοκιμασία ή τιμωρία ή ανταμοιβή ή προνοητικότητα» (Βολταίρος)

3. Τα παιδιά σας σας κάνουν παράπονα ότι δουλεύετε υπερβολικά πολύ. Τι τους απαντάτε;

■ «Με στενοχωρείτε, γιατί κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ.»
▲ «Ας φτιάξουμε ένα οικογενειακό ‘κουτί για ιδέες’ για να βρούμε λύσεις.»
● «Περιμένετε να ενηλικιωθείτε και θα δούμε αν θα τα καταφέρετε καλύτερα!»
♦ «Είστε άδικοι. Για την οικογένειά μας δουλεύω τόσο.»

4. Ένας πολύ κοντινός σας άνθρωπος σας κάνει ένα εντελώς άσχετο δώρο. Πώς ερμηνεύετε αυτή του την κίνηση;

■ Ως αδεξιότητα ή ως λάθος. Αλλά όλα αυτά είναι ανθρώπινα και χωρίς μεγάλη σημασία.
▲ Ως ένδειξη εγωκεντρισμού ή μιας κάποιας διαστροφής ή υπεροψίας… ή και τα τρία μαζί.
● Ως μια ασυνείδητη εκδίκηση.
♦ Ως μια θλιβερή απόδειξη της έλλειψης πραγματικού ενδιαφέροντος για σας.

5. Μια «περίεργη σύμπτωση» θα μπορούσε να σημαίνει ότι ετοιμάζεστε να κάνετε τη λάθος επιλογή. Σκέφτεστε:

■ «Εγώ είμαι ο κύριος του πεπρωμένου μου.»
▲ «Απ’ ό,τι φαίνεται, είμαι άτυχος.»
● «Μόνο οι άσχετοι και οι αδύναμοι βλέπουν παντού ‘σημάδια’.»
♦ «Αποκλείεται να το γυρίσω προς όφελός μου.»

6. Κατά την άποψή σας, οι διενέξεις σκοπό έχουν:

■ Να κατανοήσουμε περισσότερο τον εαυτό μας.
▲ Να προκαλέσουμε μια επίθεση εναντίον μας.
● Να αναγκάσουμε τον άλλο να μας σεβαστεί.
♦ Να αξιολογήσουμε τον εαυτό μας.

7. Στον περίγυρό σας πολλοί έχουν το εξής χαρακτηριστικό:

■ Ανυπομονησία.
▲ Θυμό.
● Κακή προαίρεση.
♦ Έλλειψη ανοχής.

8. Ποια από τις παρακάτω φράσεις λέτε συχνά στον εαυτό σας;

■ «Θα μπορούσες και καλύτερα.»
▲ «Γιατί εγώ/σε μένα;»
● «Ανάλαβε τις ευθύνες σου.»
♦ «Έχεις το δικαίωμα.»

9. Θυμηθείτε τον εαυτό σας παιδί στην αυλή του σχολείου. Ήσασταν:

■ Ο αρχηγός της ομάδας.
▲ Ο πλακατζής.
● Ο υποδειγματικός μαθητής.
♦ Το «ποντικάκι».

10. Το κομπλιμέντο που σας «αγγίζει» περισσότερο:

■ Μπορεί κανείς να στηριχτεί πραγματικά σε σένα.
▲ Είσαι γενναιόδωρος.
● Μόνο εσύ με καταλαβαίνεις.
♦ Τι θα κάναμε χωρίς εσένα;

11. Τι θα ζητούσε το παιδί που υπήρξατε από τους γονείς του;

■ Λίγη περισσότερη επιείκεια.
▲ Λίγη περισσότερη προσοχή.
● Λίγη περισσότερη τρυφερότητα.
♦ Λίγη περισσότερη αρμονία.

12. Ποιο είναι το ατού σας για να πείσετε κάποιον;

■ Η ενέργειά σας.
▲ Η ενσυναίσθησή σας.
● Η γοητεία σας.
♦ Η ευφυΐα σας.

13. Εδώ και λίγο καιρό δεν αισθάνεστε καλά και ο/η σύντροφός σας κλείνεται στον εαυτό του/της. Ποια είναι η αντίδρασή σας;

■ Έχετε τις έγνοιες σας και, όσο εκείνος/-η δεν μιλάει, το πρόβλημα δεν υφίσταται.
▲ Γίνεστε έξω φρενών, του/της λέτε πόσο εγωιστής/-τρια είναι και απαιτείτε εξηγήσεις.
● Παραπονιέστε ότι παλεύετε μόνος/μόνη για τη σχέση σας.
♦ Αναλαμβάνετε να σχεδιάσετε ένα τετ-α-τετ για να μιλήσετε.

14. Ο συνάδελφός σας, που στοχεύει στην ίδια προαγωγή μ’ εσάς, δεν «παίζει τίμια»:

■ Συζητάτε ανοιχτά το θέμα μαζί του.
▲ Τον συκοφαντείτε.
● Κρατάτε χαμηλούς τόνους για να τον παραπλανήσετε.
♦ Τον αναγκάζετε να αποκαλύψει δημοσίως τις προθέσεις του. 

___________________________________________________________

Αποτελέσματα:
Για κάθε ερώτηση, κυκλώστε την απάντησή σας και μετρήστε το σύνολο των A, B, C και D. Στη συνέχεια διαβάστε το προφίλ που σας αντιστοιχεί.

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

D

B

B

D

A

D

D

C

A

C

C

A

C

D

B

A

D

C

B

B

B

B

D

A

B

D

A

C

C

D

A

A

C

A

A

D

C

D

A

B

D

B

A

C

C

B

D

C

C

A

B

B

D

C

B

A

_______________________________________________________

 

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΣΑΣ:

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ   Α : Ο ΤΥΡΑΝΝΟΣ

Πώς εκδηλώνεται: είτε άμεση είναι είτε συγκεχυμένη, η επιθετικότητα «χρωματίζει» όλες τις σχέσεις του δεσποτικού τύπου. Εύθυμο χιούμορ ή απότομη ειρωνεία, ίχνη αυταρχικότητας ή εκδηλώσεις θυμού… Δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσει τον οποιονδήποτε να τον κατευθύνει ή να τον αμφισβητήσει. Δε διστάζει να μεταχειριστεί τα ταλέντα του, προκειμένου να προκαλέσει σύγχυση, να σπείρει την αμφιβολία, να προσβάλλει, ακόμα και να ταπεινώσει. Εύθικτος, σε εγρήγορση, ερμηνεύει με τρόπο a priori αρνητικό τις πράξεις και τις προθέσεις των άλλων, εξ ου και οι εντάσεις και οι διενέξεις που κυριαρχούν στο περιβάλλον του. Ενόσω ο «τύραννος» δεσπόζει και «ελέγχει την περιοχή», βεβαιώνεται ότι δε θα δεχτεί επίθεση ούτε ότι θα εισβάλει κάποιος στον προσωπικό ζωτικό του χώρο, που αποτελεί για κείνον την Αχίλλειο πτέρνα του. Χάνει όμως έτσι σχέσεις που θα τον εξέλισσαν και θα του πρόσφεραν γαλήνη και σωματική και πνευματική ηρεμία.
Από πού πηγάζει: από μια μεγάλη απογοήτευση που «δοκίμασε» πολύ νωρίς στη ζωή του, από το συναίσθημα ότι υπήρξε για πάρα πολύ καιρό αδύναμος. Συχνά, ο δεσποτικός τύπος είναι ένα άτομο που κατά την παιδική του ηλικία το παραμελούσαν, το τραβολογούσαν δεξιά κι αριστερά, το ταπείνωναν. Κανείς δε σεβόταν τα συναισθήματά του, κι έτσι μεγάλωσε με πόνο και θυμό. Ως ενήλικας, παίρνει την εκδίκησή του, διεκδικώντας για τον εαυτό του όλες τις εξουσίες. Το βαθύ του τραύμα προέρχεται από ένα συναίσθημα απέραντης μοναξιάς.
Πώς να «απεγκλωβιστεί»: με το να ανακτήσει την επαφή με τα συναισθήματά του, κυρίως τον θυμό του. Να ψάξει τι είναι αυτό που κρύβει ο θυμός του, έτσι ώστε να επιχειρήσει να ανταποκριθεί με σωστό τρόπο στις πραγματικές του ανάγκες. Άλλος τρόπος: η ανάκτηση της επαφής με το σώμα του μέσω μιας ψυχοσωματικής μεθόδου ή μιας πολεμικής τέχνης που να του επιτρέπει να νιώθει το σώμα του και να διοχετεύει με σωστό τρόπο τη ζωτική του ενέργεια.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ B : ΤΟ ΘΥΜΑ

Πώς εκδηλώνεται: Το παράπονο είναι το πρίσμα μέσα από το οποίο το «θύμα» σχετίζεται με το περιβάλλον του. Προτάσσοντας πάντα την ατυχία ή την υπερβολική του αφέλεια, παραπονιέται ότι συναντάει μονίμως «μοχθηρούς και κυνικούς τύπους». Πράγμα το οποίο προκαλεί τη συμπάθεια των άλλων και τελικά του προσφέρει αυτό που επιζητεί, δηλ. να απαλλαγεί από την ευθύνη, να τύχει της προστασίας των άλλων, να καθησυχαστεί. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δεν ασκεί εξουσία στους άλλους. Εξάλλου, όπως έλεγε και η George Sand: «Αυτοί που πάντα μας υποτάσσουν είναι οι αδύναμοι». Πιασμένος στα δίχτυα της ενοχικότητας και του οίκτου, ο περίγυρός του δε λέει ποτέ «όχι» και επωμίζεται τα βάρη αντί για κείνον. Αυτό εξηγεί το γιατί τα θύματα συχνά περιστοιχίζονται από οξύθυμα άτομα. Το όφελος: να αποφύγουν τις ευθύνες που κατ’ ανάγκη αναλαμβάνουν οι πιο «δυνατοί»… Προσοχή: το παράπονο καταναλώνει πολλή ενέργεια και προκαλεί ποικίλες σωματοποιήσεις. Εμποδίζει την πρόσβαση στην επιθυμία μας και μπλοκάρει την εκδίπλωση των δεξιοτήτων μας.
Από πού πηγάζει: το παράπονο εκφράζει τον πόνο για το ότι δεν αγαπηθήκαμε άνευ όρων. Είναι επίσης πιθανό το άτομο, όταν ήταν παιδί, να άκουγε συχνά το ίδιο τροπάρι: «Είμαστε άτυχοι, πάντα ήμασταν». Η άσκηση βίας, είτε γίνεται στο οικογενειακό πλαίσιο είτε είναι σωματική είτε είναι ψυχολογική, μπορεί επίσης να εγκλωβίσει το άτομο στον ρόλο του θύματος της ζωής.
Πώς να «απεγκλωβιστεί»: να αναρωτηθεί πάνω στη φύση της δύναμης (ταλέντου) που αποδίδεται στους άλλους και πάνω στους τρόπους που μπορεί αυτή η δύναμη να εντοπιστεί μέσα του ή να κατακτηθεί. Να το πάρει απόφαση και να σταματήσει να μεταθέτει στους άλλους τις αγγαρείες, και στη συνέχεια να καταγράφει και να στοχάζεται πάνω στις συνέπειες.  Τέλος, να τολμήσει να αναρωτηθεί τι είναι εκείνο που επιθυμεί πραγματικά και να «μπολιάσει» την καθημερινότητά του με στιγμές απόλαυσης, ως αντίδοτο στη γκρίνια.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ  C : Ο  ΚΡΙΤΗΣ

Πώς εκδηλώνεται: επιθυμία του είναι να ξεφύγει από την κριτική των άλλων κριτικάροντάς τους. Θα λέγαμε ότι είναι ένα «κινούμενο υπερεγώ». Επικριτικός, εγκεφαλικός, αβίαστα ηθικολόγος, έχει την τάση να βλέπει με αρνητικό και απόλυτο μάτι τους άλλους και τον κόσμο. Αντιμετωπίζει με καχυποψία συναισθήματα και εκδηλώσεις τρυφερότητας. Και αν η αυστηρότητά του κάνει θαύματα όσον αφορά τις πρακτικές του ικανότητες, μετατρέπεται σε σκληρότητα όταν έχει να κάνει με ανθρώπινες σχέσεις. Πολύ απόμακρος, δίνει την εντύπωση ότι προετοιμάζεται πάντα για το χειρότερο: την απογοήτευση ή την προδοσία. Η αυτοκριτική του δεν είναι περισσότερο τρυφερή… Δεν επιτρέπει στον εαυτό του κανένα λάθος και βάζει τον πήχυ (υπερβολικά;) ψηλά. Αυτό του επιτρέπει να είναι υπεράνω κριτικής, αφού ο κριτής είναι τρομερός και σπάνια βρίσκεται κάποιος που θα  τολμήσει να τα «βάλει» μαζί του! Έτσι όμως δεν μπορεί εύκολα να κάνει στενές σχέσεις, αφού μέσα σε αυτές συχνά νιώθει ότι δεν τον καταλαβαίνουν και ότι δεν τον αγαπάνε.
Από πού πηγάζει: κανόνες, πλαίσια, η έννοια του καθήκοντος, γονεϊκές προσδοκίες που αντικαθιστούν την προσωπική επιθυμία, και μια γενικότερη άκαμπτη οικογενειακή «κουλτούρα» . Οι πολύ απαιτητικοί γονείς βάζουν σε δεύτερη μοίρα τη συναισθηματική και φαντασιακή ζωή του παιδιού τους σε σχέση με την σχολική του επίδοση. Τα λάθη εξομοιώνονται με σοβαρά σφάλματα και οι αδυναμίες με μειονεκτήματα που πρέπει να διορθωθούν ή να «φιμωθούν».
Πώς να «απεγκλωβιστεί»: να ξαναβρεί μέσα του το παιδί που δεν του επιτρεπόταν να εκφράσει και να βιώσει την επιθυμία του (τι του  άρεσε να κάνει;, ποια ήταν τα κρυφά του όνειρα;). Να ελαφρύνει τον εαυτό του από την ενοχικότητα, επιτρέποντάς του να ζήσει μικρές υπερβάσεις (και καλό θα ήταν να τις κατέγραφε κιόλας σε ένα ημερολόγιο, έτσι ώστε να επανακτήσει ένα συναίσθημα και μία «περιοχή» οικειότητας). Να τολμήσει να κάνει παρέα με ανθρώπους πολύ διαφορετικούς -σε προσωπικότητα και κουλτούρα-από εκείνον.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ  D : Ο  (ΔΙΑ)ΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗΣ

Πώς εκδηλώνεται: επιθυμία του είναι να αποφύγει τις διενέξεις, χρησιμοποιώντας τη διαπραγμάτευση, το παζάρεμα, αναλαμβάνοντας τη διαχείριση της κατάστασης, ακολουθώντας την τακτική της στρουθοκαμήλου. Όλα εκτός από τη βία της αντιπαράθεσης. Ο (δια)μεσολαβητής έχει πολύ ανεπτυγμένη την ενσυναίσθηση, τη γενναιοδωρία και την προσαρμοστικότητα. Αυτά τα χαρακτηριστικά τον κάνουν τον ιδανικό φίλο, σύζυγο, συνάδελφο. Δείχνοντας κατανόηση και «τείνοντας ευήκοον ους» σε όλους, δε διστάζει να «κάνει ένα βήμα πίσω» προκειμένου να εκτονώσει ή να αποφύγει μια κρίση. Η βέβαιη δημοτικότητά του και η ειλικρινής επιθυμία του να αποκαταστήσει την ηρεμία έλκουν τόσο εκείνους που έχουν καλή πρόθεση, όσο και εκείνους που επωφελούνται από την καλή του θέληση. Το όφελος για κείνον είναι προφανές: να είναι αγαπητός, να έχει την προσοχή και τα θετικά σχόλια των γύρω του. Αλλά το τίμημα της πάση θυσία ηρεμίας είναι πολύ βαρύ, τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά. Το να βάζει κάποιος τον εαυτό του σε δεύτερη μοίρα προκαλεί ένα αίσθημα ματαίωσης και καταλήγει να κλονίσει την αυτοεκτίμησή του. 
Από πού πηγάζει: μια μεγάλη ναρκισσιστική ευαλωτότητα μπορεί να είναι η εξήγηση αυτής της ροπής στην αυτοθυσία. Αγάπη με πολλούς όρους από  τους γονείς, οικογένεια όπου οι διενέξεις κατέληγαν σε άσκηση βίας, αίσθημα ενός χρέους που πρέπει να εκπληρωθεί προκειμένου να έχει το δικαίωμα κάποιος να ζήσει (π.χ. εξαιτίας του θανάτου ενός οικείου προσώπου…), ασυμφωνία μεταξύ συζύγων, όπου το παιδί γίνεται ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των γονιών του, κτλ.
Πώς να «απεγκλωβιστεί»: με το να ανακτήσει τη σχέση με τον εαυτό του, με την επιθυμία του. Συχνά αυτό επιτυγχάνεται μέσω της ψυχοθεραπευτικής ή της ψυχαναλυτικής διαδικασίας. Στην καθημερινή του ζωή, το να τολμάει να λέει «όχι» στους άλλους μπορεί να τον βοηθήσει να «τιθασεύσει» τον φόβο της σύγκρουσης. Τέλος, το να μάθει να δέχεται μπορεί να αποδειχτεί ευεργετικό για κάποιον που επιβεβαιώνει την ύπαρξή του μόνο προσφέροντας.

ΚΑΛΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ!!!

 

Πηγή: PSYCHOLOGIES magazine (Hors-série No 18, Juillet-Août 2012, σελ. 32-35)
Μετάφραση – Επιμέλεια: Κυριακή Κάσση (Εκπαιδευτικός – Μεταφράστρια)